Spora Hangi Yaş Aralığında Başlamalı? Hangi Yaş Aralıklarında Nasıl Davranılmalı?

Günümüz şartlarında yeni jenerasyon teknoloji çağı coçukları:) çocukların oyun ve

öğrenme isteklerininin en üst düzeyde olduğu dönemde; anaokulu zorunluluğu, eğitimin erken

ve yoğun programla başlaması, sosyal alanların yetersizliği, velilerin iş yoğunlukları ve yaşam

zorluklarından dolayı çocuklarına yeterli süreyi ayıramaması gibi etkenleri daha yumuşatacak,

çocuklarımıza sosyal ortamla beraber fiziki ve zihinsel gelişimlerinde katkı sağlayacak aynı

zamanda rehabilite edecek spor okullarına gereksinim giderek artmaktadır.

Günümüzde 2-5 yaş arası çocukların dikkat, konsantrasyon ve tempo sitilleri kalıtımsal

olarak değişkenlik göstermesine rağmen, yürüme, koşma, atlama, topa vurma, bisiklete binme,

dans etme gibi zor hareketleri bile yapabilmeleri herhangi bir spor dalında ilk başlangıcı

yapabileceklerinin sinyalini vermektedir. Fakat buna rağmen bu yaşlarda çocuklara oyun

oynama ve spor yapma fırsatı tanınmaması onların motorsal ve koordinatif yeteneklerinde geç

gelişime sebep olacaktır.

6-12 yaş döneminde karmaşık ve zor hareketleri yapabilme yetenekleri artmaktadır ve

bununla beraber kas kuvveti ve dayanıklılık gelişmektedir. Özellikle 6-12 yaş arası bu dönemde

yetenekleri ortaya çıkan çocuklar, eğitmenleri ve aileleri tarafından yetenekli olduğu spor

dallarında doğru eğitimi verebilecek spor okulları yada spor kulüplerinde spora

başlatılmalıdırlar. Bu branşlaşmadan sonra çocuğun spordaki gelişimi gözlemlenmeli, sporun

hayata katacağı değerler iyi anlatılmalı ve doğru hedefler saptanıp hayalci değil teşvik edici

olunmalıdır.

Fakat ergenliğin başladığı dönemlerde hem fiziki olarak hem de psikolojik olarak

değişim gösteren gençlerin, sportif yeteneklerinde de duraklama, gerileme dönemi

yaşanmaktadır. Bu kritik dönemde aileler, ergenin bu durumunun farkında olmalı ve her

zamankinden daha toleranslı ve anlayışlı olmalı, ilgilerini eksik etmemelidirler. Ailelerin en

büyük hatası, çocuğun yapabileceklerinin çok üstünde bir beklentilerinin olması ve

antremanlara, maçlara, takım toplantılarına vs.. gereğinden fazla müdahil olmalarıdır. Bu

konuda sabırlı olunlmalı, çocuklara güven duyulmalıdır. Ayrıca 16 yaş ve sonrasında

çocuklarımızın yetenekleri ile ilgili yaptıkları spor dalında beklentilerimizi arttırabilir ve kararlar

verebiliriz.

Bunların öncesinde tabiiki dikkat edilmesi gereken en önemli şey çocuğumuzun sağlık

durumunun spor yapmaya uygun olmasıdır.

Bunun için düzenli spora başlayan çocukların özellikle kardiyolojik muayeneleri

yapılmalı, kalp-damar sistemiyle ilgili sorunlar varsa araştırılmalı, kanda hemoglobin düzeyine

bakılmalı ve anemi yani kansızlık araştırması yapılmalıdır. Akciğer röntgeni çekilmeli ve

solunum sistemi muayene edilmelidir. Spor esnasında en çok kullanacak hareket sisteminde

normalden sapma gösteren yani düztabanlık, bacaklarda ve omurgada eksen bozuklukları gibi

bulgular teşhis edilmeli ve çocuğu spor yaparken ne denli etkileyeceği saptanmalıdır.

Çocukların tüm vücutla ilgili genel muayenesinin yapılması şarttır. Buna karşın tam

sağlıklı çocuklar performans sporcusu olabilirler. Diğerleride tabiiki spordan uzaklaştırılamaz

ve sağlıkları elverdiği derecede kendileri için seçilen spor faaliyetlerine çalışmalarını

sürdürebilirler.

Barış AYDIN

Ticaret Üniversitesi Baş Antrenör

Borusan Holding Şirket Takımı Antrenörü

YapıKredi Bankası Şirket Takımı Antrenörü

Galatasaray Basketbol Okulu Teknik Koordinatör

Ayka Spor Kulübü Baş Antrenörü